Selin TURŞAK/ KAMU SON HABER
SGK milyonlarca çalışanı ilgilendiren bir karara imza attı. SGK, haksız yere işten çıkarılan çalışanları çeşitli yollardan desteklemeye devam ediyor.
İşverenin bünyesinde çalışan işçinin sözleşmesini tek taraflı fesih etmesi yani işten çıkartması durumunda işçinin bir takım hakları bulunuyor.
Çalışanın iş yeri sözleşmesi işvereni tarafından tek taraflı olarak fesih edildiği takdirde 4857 sayılı İş Yasası’na göre işçi, yeni haklar elde ederek alacaklı konuma gelir.
İŞÇİNİN 10 MAAŞ BİRDEN ALMA HAKKI BULUNUYOR
İş akdi feshedilen ve haksız yere işten çıkarılan kişiler SSK, Bağkur, Emekli Sandığı ayrımı olmadan başvuru yaparak 10 maaş alma hakkı elde edecek.
Bu haktan yararlanmak için işten çıkarıldıktan sonraki 30 gün içinde başvurunun oluşturulması gerekiyor. SSK ve SGK’lı çalışanlar için yapılan düzenlemeye göre işveren haksız yere işten çıkarırsa işe geri dönme hakkı ve kıdem tazminatı hakları sunuluyor.
30 GÜN KRİTERİ
Eski iş yerine dönmek isteyen çalışanların aynı iş yerinde altı aydan uzun süre çalışmış olması, haksız yere işten çıkarılmak ve iş yerinde en az 60 işçi çalışması şartları aranıyor.
İş yerine geri dönemeyen çalışanlar ise tazminat hakkından faydalanabiliyor. Mahkeme belli süre için tazminat ödenmesine karar verebiliyor ancak çalışanların işten çıkarıldıktan sonraki 30 gün içinde başvurularını oluşturması gerekiyor.
İŞÇİ SEBEPSİZ YERE İŞÇİ ÇIKARILAMAZ
İşveren, bir işçiyi sebepsiz yere işten çıkaramaz. İş akdinin sonlandırılması için bir sebep sunulması gerekmektedir. Olur da sebep bulunamaz ve yine de işten çıkarılırsa tazminat hakları doğar. Ayrıca çalışan başvurup işe geri de dönebilir.
İŞTEN ÇIKARILAN İŞÇİNİN HAKLARI NELERDİR?
Çalışanın işyeri sözleşmesi işvereni tarafından tek taraflı olarak fesh edildiği takdirde 4857 sayılı İş Yasası’na göre işçi, yeni haklar elde ederek alacaklı konuma gelir.
Bu nedenle işveren işten çıkaracağı kişi ile anlaşma yoluna gider. Bu anlaşma ikale sözleşmesidir. İkale anlaşmasına göre işçi ve işveren ortak bir noktada buluşarak yollarını ayırabilir.
İKALE SÖZLEŞMESİ NEDİR?
Kelime anlamı olarak kısaca anlaşmayı bozma olarak tanımlanabilir. İşçi ve işveren masaya oturup karşılıklı olarak anlaştıkları iş sözleşmesini yine anlaşarak sona erdirmek için ikale sözleşmesi yaparlar.
ÇIKARILAN İŞÇİLER NELERE DİKKAT ETMELİ?
İş akdinin feshedilmesi durumunda işverenin ilk olarak çalışana yazılı bildirim yapması gerekir. Yapılan bildirimde sözleşmenin neden fesh edildiği kesin bir şekilde belirtilmeli. Eğer çalışanın yeterliliği hakkında bir gerekçe varsa bunun için çalışanın savunması alınmalı.
Eğer işçinin çıkarıldığı tarihten önceki bir yıl içinde 90 gün prim ödemesi dolduysa işten çıktıktan sonra 100 gün sonra da sağlık hizmetinden faydalanabilir. 90 gün prim ödemesini tamamlamadıysa sadece 10 gün yararlanabilir.
İŞÇİNİN İŞVERENDEN ALACAĞI HAKLAR NELERDİR?
Kıdem tazminatı
İhbar tazminatı
Birikmiş ücretli izinlerin ücreti
İşten çıkış ihbarın yapıldığı güne kadar ki maaşı
Fazla mesailerin ücretleri
Aynı zamanda işçi, İŞKUR’un belirlediği şartları tamamladığı takdirde işsizlik ödeneği alabilir. İşten kovulan işçi daha sonra işe iade davası açabilir.
İkale sözleşmesi yapıldıysa;
İşverenden, işsizlik ödeneği için alması gereken paranın tamamını alır.
İşten anlaşarak ayrıldığı için işveren bu süreyi göz önüne alarak 2-3 maaş ikramiye ödemesi yapabilir.
