ABD’de ilk: Uzayın kirletilmesiyle ilgili bir firmaya ceza verildi

Federal İletişim Komisyonu (FCC) tarihinde ilk kez, Dish Network isimli yayıncı firmaya, uzayda atıl bıraktığı enkaz ve tehlikeli atıklar için ceza verme yoluna gitti.

ABD hükümetine bağlı resmi kuruluş, ABD’li bir uydu televizyon şirketi olan Dish Network’e bir uydusunu “lisans koşullarının gerektirdiği yüksekliğin çok altında” bir yörüngeye yerleştirerek, “potansiyel tehdit oluşturduğundan dolayı” 150 bin dolar para cezası verdiğini duyurdu.

FCC Uygulama Bürosu Şefi Loyaan A. Egal yaptığı açıklamada, “Uydu operasyonları daha yaygın hale geldikçe operatörlerin taahhütlerine uyduklarından emin olmalıyız.” diyerek, “hayati öneme sahip uzay enkazı kurallarını uygulama konusunda güçlü bir uygulama yetkisine sahip olduklarını” vurguladı.

FCC tarafından uzayda potansiyel tehlike oluşturan çöp ve atıkların imhasına yönelik önlemleri artırmaya yönelik verdiği ceza, yörüngedeki atıklarla ilgili kötüye giden durumun ciddiyetini ortaya koydu.

Dish Network tarafından yapılan açıklamada ise söz konusu uydunun, “FCC’nin minimum imha yörüngesi gerektiren kuralından açıkça muaf tutulan eski bir uzay aracı (2002’de fırlatılmış)” olduğu belirtildi.

Açıklamada ayrıca, FCC’nin uydunun “yörüngesel enkaz güvenliğiyle ilgili herhangi bir endişe oluşturduğuna” dair “özel bir bulgu” vermediği de ifade etti.

DÜNYANIN YÖRÜNGESİNDEKİ ATIKLAR TEHLİKELİ BOYUTA ULAŞTI

Amerikan Havacılık ve Uzay Ajansı (NASA) daha önce, Dünya’nın yörüngesinde çapı 1 ila 10 santimetre arasında yaklaşık 500 bin ve 1 milimetreden büyük 100 milyondan fazla parçacığın bulunduğuna yönelik tahmin raporu açıklamıştı.

Bu yılın başlarında Dünya çevresinde dönen 6 binden fazla aktif uydunun olduğu tahmin ediliyordu.

2007 yılında Çin, 1999’dan bu yana Dünya’nın yörüngesinde bulunan Fengyun-1C meteoroloji uydusunu kasıtlı olarak yok etmek için bir füze kullanmış, uydunun yörüngesi yüzlerce şarapnel parçasıyla doluyken imha edilmesi, “endişe verici” olarak nitelendirilmişti.

2009’da bir Amerikan ve bir Rus uydusunun çarpışması, Uluslararası Uzay İstasyonu’nun risk altında olduğu ve geride 2 bin kadar uydu parçası bırakacağı konusunda endişelere yol açmıştı.